31-12-2014

LOKKICH NIJJIER

NOFLIKE KRYSTDAGEN EN LEKKER ITE

Beppe's resept: Nuete Knyn (Tam Konijn)

Dokkumer Nije Silen, 30-11-2014

De winter lijkt dichterbij te komen. De afgelopen week hadden we een koude oostenwind recht op onze kajuitdeur staan. De kachel moest een tikkeltje hoger om de boot op kamertemperatuur te brengen. Het winterleven gaat zijn gewone gangetje, Sinterklaas met z'n zzp-ers is weer in het land, Cees heeft er een jaartje bij gekregen en de kerstballen liggen al in de winkel.

Cees heeft voor z'n verjaardag een tablet, zo'n plat computerding, gekregen. Je hebt er geen kind meer aan, hij is er hele avonden zoet mee. Leest, bekijkt, downloadt, uploadt, geeft ons email-adres af en verandert instellingen. Gevolg: de site is in de war, worden foto's op het picasa-album in de war gegooid en verdwijnt de Fryske vlag van onze blogspot. Er zat maar één ding op, Cees ontvrienden. We zijn digitaal gescheiden. Elk ons eigen email-adres.

Verder zijn we druk bezig met winkelen. Sinterklaas heeft dit jaar besloten de familie Boonstra op pakjesavond in de jachthaven te bezoeken. We trotseren de gure harde wind en slepen tassen vol cadeautjes, chocoladeletters en pepernoten aan boord. Gelukkig heeft Albert Hein in Groningen (www.rtvnoord.nl) het gemis van de Fryske vlag weer goedgemaakt en er voor gezorgd dat we ons weer lekker warm hebben gelachen.

Dokkumer Nije Silen, 15-11-2014

Het vaarseizoen 2014 zit er al weer op en het luie kampeerleventje is voor dit jaar ook afgelopen. Hoogste tijd om de boot winterklaar te maken. Dat gedonder met antivries in de motor en afsluiters is bij ons niet nodig, onze kachel verwarmt de boot wel. Voor de zekerheid komt er alleen een kacheltje in de kuipbank, die de temperatuur daar net boven het vriespunt moet houden. Als het gaat vriezen doen we op 't laatste moment alleen nog wat antivries in de kuipafvoeren.

Bleven andere jaren de zeilen, buiten ingepakt in isolerend bubbeltjesplastic, gewoon aan boord, dit jaar halen we het grootzeil en de twee voorzeilen er af. Het plan is, ijs en weder dienende, om volgend jaar onze Antje C in de loods een nieuw blauw verfje te geven en dan moet de mast naar beneden. Dus besparen we ons zeildoek deze aankomende winterkou, vouwen het zo klein mogelijk op, sleuren het in de auto en trekken ze met de grootschoot op Popke z'n hokzolder.

Cees ruimt het dek op en bindt alles goed vast zodat we 's nachts niet wakker worden van irritant klapperende stagen en touwen en geeft de hele boot een proper sopje. Uit de supermarkt halen we extra blikken capucijners, snert en pakken chocolademelk. We zijn er klaar voor, laat de winter maar komen.

Lúnbert, 2-11-2014

De boswachters van Staatsbosbeheer hebben hun rust terug, wij hebben onze trip langs hun campings afgerond. Zonder uitzondering lagen alle 17 kampeerterreinen, die met elektrische aansluiting en toegankelijk voor caravan, in mooie natuurgebieden, waren het grote ruime staanplaatsen en had elke camping, de één wat moderner dan de ander, een toiletgebouw. Overal was een container voor huisvuil, glas of oud papier en een stortplaats voor het chemische toilet.

Op 11 van de 17 stonden we helemaal alleen of met slechts één medekampeerder. Doe je deze campings in het najaar, dan moet je dus wel een natuurfreak zijn of erg van rust houden. Trouwens helemaal zonder auto- of vliegtuiglawaai is het nergens. De Pomp, vlakbij onze jachthaven, was de winnaar van de “stille-nacht-prijs”. De onrustigste avond hadden we op Zandervennen bij Kootwijk, Ransuilen discussieerden luidruchtig in een boom vlak achter onze sleurhut. Op de vliegtuigen van en naar de Duitse luchthaven Weeze konden we op De Cokse Heide bij Afferden de klok gelijk zetten en de bewoners van Stichting AAP maakten ons op De Kemphaan bij Almere te vroeg wakker.

Een paar keer zagen we een boswachter. Die van Het Leenderbos bracht een bosje bloemen, die van De Vlagberg gaf fietsroute-informatie, De Dassenburcht-man wees de Dassen-spotroute aan,  De Dasselaar-boswachter bij Zeewolde vertelde over zijn Bevers, de beheerder van Oude Willem legde uit dat de Staatsbosbeheer-computer een trage werker was en de om toerbeurt werkende, in groen met kaki geklede kampopzichters van Gees, Schoonoord en Drouwen wezen ons het droogste plekje.

Als laatste stonden we op De Veenkuil bij Bant in de Noordoostpolder. Dit is de enigste camping die niet op 31 oktober sluit, maar het hele jaar open is. Het was net een natte periode toen we daar waren, bij wat warmer en zonniger weer zullen we hun Kuinderbos nog eens beter bekijken. Waar we ook zeker naar terug gaan is die in de Boswachterij Staphorst, nog eens een kansje wagen om de Das te zien. Nu logeren we een week in het Lúnberter huis van twee Canarische Eilanden vakantiegangers. Caravan Flipper krijgt een poetsbeurt en wordt bedankt voor een prachtig rondje Nederland.

Koersbericht

28 okt : De Pomp - Staatsbosbeheer
          bij De Pomp, Fryslân
29 okt : De Veenkuil - Staatsbosbeheer
          bij Bant, Flevoland
31 okt : Lúnbert - vakantiewoning
          in Lúnbert, Fryslân

Drouwen, 26-10-2014

Als we op de camping De Hoge Stoep in Gees aankomen heeft het net geregend. In de nacht worden we wakker van de plensende regen op het dak van Flipper en als we opstaan staat de kraan nog steeds open. Dit wordt een dag van beide languit op een bank bij de dinette, boekje lezen en koffie met koekje tussen ons in op tafel. Moe worden van het niets doen.

Als later op de middag toch de zon zich nog laat zien, pak ik mijn fototoestel. Cees vraagt: “Ga je ver?” “Nee, eventjes rond de camping, kijken of er paddenstoelen zijn.” Zo scharrel ik rond. Na twee uren lopen is de energie op en ga ik weer op zoek naar de camping. Dat valt tegen, ‘k ben veel verder het bos in gedwaald dan de bedoeling was. Op een bankje in de zon bij een heideven even op adem komen. Dan hoor ik een geluid. Het is niet het kwak kwak van een Wilde Eend, maar ook niet het geroep van een Fazant. Een nieuwe soort?

Het geluid komt van de andere kant over het water. Terug naar Cees en Flipper, of? Ik zoek een looppad om de ven heen; het is een klein meer geworden door de regen van de afgelopen dagen. Eerst links om, het lukt niet, na een tijdje toch maar terug. Dan rechts om. Dezelfde uitslag, weer terug naar af. Ik heb niet veel fut meer en net als ik de weg terug naar de camping insla: daar is mijn roepende vogel terug! Mijn verstand zegt nee, maar nieuwsgierigheid maakt dom en dus wordt het de lange route omlopen. Terug over het fietspad, naar de bosweg, een omtrekkende beweging maken en dan maar hopen dat hij of zij er nog zit.

Gelukkig is het kirrende gekwaak constant te horen, dat loopt de kilometers makkelijker weg. Verderop komt een rood huisdak in zicht, wat een prachtplek om te wonen. Mijlen ver van de bewoonde wereld en altijd midden tussen het wild. Mijn vogel laat zich weer horen. Hij is hier niet ver vandaan. Hij zit in de buurt van dit huis. Logisch, waar mensen zijn is ook altijd wat te eten. Op mijn tenen, turend over een hoge haag probeer ik hem te spotten. Het enige wat ik kan zien zijn de gazen dakjes van diverse volieres. Het moest verboden worden, zo’n vogelhobby.

Koersbericht

21 okt : Oude Willem - Staatsbosbeheer
          bij Diever, Drenthe
22 okt : De Hoge Stoep - Staatsbosbeheer
          bij Gees, Drenthe
24 okt : De Kijl - Staatsbosbeheer
          bij Schoonoord, Drenthe
26 okt : Borger - Staatsbosbeheer
          bij Drouwen, Drenthe

Zeewolde, 19-10-2014

Vanuit Brabant zijn we afgelopen dinsdag weer wat naar het noorden getrokken, onze útfanhûzer kwam. Op de camping bij Nunspeet vindt hij het maar zozo. Er is volgens hem te weinig te beleven. Daar heeft ie wel een beetje gelijk in, op de natuurcampings van Staatsbosbeheer zijn de rustzoekers met weinig eisen te vinden, een bejaardencamping dus. Het enige wat we beleven is dat hij een klapband krijgt. Dan komen die “oude” kampeerders goed van pas, ze hebben alle tijd om het bandenplakverhaal aan te horen en hebben voor alle klussen dubbele setjes gereedschap bij zich.

Na een drukke dag Dolfinaruim, we trekken Gerke uit de speeltuin mee naar de dolfijnenvoorstelling, naar de kunstjes van de zeeleeuwen, de geregisseerde rondjes van de bruinvissen en de balspelletjes van de dolfijnen, verkassen we de volgende morgen naar De Paalberg bij Ermelo. Als hij het kleine speeltuintje op ons veldje ziet, wil hij direct weer vertrekken: “Dit is ook een camping van niks!” Gelukkig komt er een jongetje langs die ook gezelschap zoekt en hebben we er geen kind meer aan. Samen doen ze voetbalspelletjes, genieten van het voorlezen en gaan met de opa, gewapend met zaklamp, op jacht. Konijntjes vangen in de lichtbundel en dan tellen wie de meeste vangt.

Zaterdag werd ie weer opgehaald en zoeken wij weer de rust op. Vlakbij Staphorst, nooit geweten dat daar zo veel bos was, bij het plaatsje Punthorst vinden we camping De Dassenburcht. De naam zegt het al, ook wij moeten ’s avonds, als de andere kampeerders al aan hun bedje denken, op jacht. Er is vergeten de zaklamp op te laden, met gevolg dat we in het donker struikelend tussen de bomen door de bosrand opzoeken en na paar kilometer lopen tegen een boom gaan zitten om uitkijk te houden. Er is geen beest te zien. Het verveelt ons al gauw, er is niks te beleven op deze camping.

Koersbericht

14 okt : Nieuw Soerel - Staatsbosbeheer
          bij Nunspeet, Gelderland
16 okt : De Paalberg
          bij Ermelo, Gelderland
18 okt : Dassenburcht - Staatsbosbeheer
          bij Punthorst, Overijssel
19 okt : Drie - Staatsbosbeheer
          bij Ermelo, Gelderland
            Dasselaar - Staatsbosbeheer
          bij Zeewolde, Flevoland

Kootwijk, 12-10-2014

We komen net terug van de wilde zwijnenjacht. Vanaf de camping Zanderdennen, vlakbij Kootwijk op de Veluwe, hadden we vanmiddag op de fiets het gebied vast verkend. Door de bossen van Staatsbosbeheer, voorbij Radio Kootwijk en over de heide. Vooral dichtbij onze standplaats zijn de bermen en open stukjes grasland danig omgewroet.

Na het warme eten, macaroni met kerriesaus, wordt het tegen de schemer de hoogste tijd om op jacht te gaan. Heel langzaam, geen geluid makend, het fietspad volgend naar de uitkijktoren. Geen beest te zien, zelfs niet eens een muis. Als het gaandeweg zo donker is dat we nauwelijks het verschil tussen pad, berm of bos zien, geven we teleurgesteld er de brui aan en zoeken onze weg terug naar de camping.

Het laatste stuk is het fietspad gemaakt van platen grijs beton en is het een stuk makkelijker om de weg terug te vinden. Dan steekt vlak voor ons iets groots en zwarts over. Het enige wat we duidelijk tegen de witgrijze achtergrond van het pad zien is een klein vrolijk zwaaiend staartje.

Koersbericht

07 okt : Het Leenderbos - Staatsbosbeheer
          bij Leende, Noord-Brabant
09 okt : De Cokse Heide - Staatsbosbeheer
          bij Afferden, Limburg
10 okt : Vlagberg - Staatsbosbeheer
          bij Sint Anthonis, Noord-Brabant
12 okt : Zanderdennen - Staatsbosbeheer
          bij Kootwijk, Gelderland

Veere, 5-10-2014

Het voornemen om in het najaar onze oostelijke kustroute, waarbij we tot in Polen waren gekomen, weer op te nemen, is verschoven naar volgend jaar. Cees heeft last van een zere knie en het is net de voet voor het bedienen van de rempedaal. Hij kan zo de veiligheid niet garanderen. Dus deze herfst maken we met Kia en Flipper korte autoritjes door Nederland. Wil Cees wat rondsneupen in watersportwinkels en loodsen met boot-accessoires en hoop ik een vogelsoort te vinden die ik nog niet eerder gezien heb. Om toch een doel te hebben gaan we kamperen op de campings van Staatsbosbeheer.

Daarvoor moet je voor 14,95 Euro lid worden van Het Groene Boekje van de Stichting Natuurkampeerterreinen. Daarin staan kampeerplaatsen die, volgens hun richtlijnen, de garantie geven op rust, privacy en een landschappelijke omgeving met een rijke natuur. Dat klinkt aanlokkelijk, maar we houden toch ook wel een beetje van comfort: het elektrische kacheltje en de televisie. Daarom willen we wel stroom op onze staanplaats. Van het boekje-aanbod zijn er 27 van Staatsbosbeheer. In de provincies Groningen, Utrecht en Zuid-Holland hebben ze geen campings. Vier zijn niet toegankelijk voor caravans en nog eens zes hebben geen stroomvoorziening. De andere 17 gaan we allemaal opzoeken.

Koersbericht

29 sept : Wieringerrand - Staatsbosbeheer
           bij Slootdorp, Noord-Holland
01 okt   : De Kemphaan - Staatsbosbeheer
           bij Almere, Flevoland
03 okt   : Midicamping Van der Burgh
           bij Rockanje, Zuid-Holland
05 okt  : Het Veerse Gat - Staatsbosbeheer
           bij Veere, Zeeland
         

Lúnbert, 28-9-2014

We zijn weer aan het "sleurhutten" met Flipper

Dokkumer Nije Silen, 15-9-2014

Na het wegkuchen van een zomergriepje, we rekenen er op dat we nu genoeg antivirussen hebben verzameld om de wintergriep aan onze kajuitdeur voorbij te laten gaan, wennen we langzaam weer aan het jachthaven- en familieleven. Het zeezout van de roerig Noordzee is weggespoeld met zoet water, de wasmachine heeft overuren gemaakt en binnenin is het luie vakantiestof weggeboend. Hoogste tijd om de vaarbalans van onze trip naar de Ålandeilanden in Finland op te maken.

In 15 weken, het waren om precies te zijn 106 nachten, hebben we 66 keer afgemeerd in een haven, 2 x aan een boei en 26 x achter het eigen anker gelegen. Met achteranker 5 x aan een steiger, 6 x aan een rots en 1 x zorgde een boom voor vastigheid. Aan havengeld betaalden we 339 Euro, 1630 Deense Kronen en 5760 Zweedse Kronen. Omgerekend komt dat op een totaal van 1210 Euro, dat is een gemiddelde van 18,33 per haven. De boeien, eigen anker, steigers in natuurgebieden, rotsen en bomen waren natuurlijk gratis.

De totale vaartijd was 387 uur. Als starttijd van een tocht schreven we bij vertrek de starttijd van de motor op en de aankomsttijd was het moment dat de motor weer uit ging. Aanleggen, vertrekken, ankeren en de toeren die uitgehaald moesten worden om houvast te vinden op rotsen, zijn dus bij de vaartijd meegerekend. Totaal maakten we 210 motoruren en werd de dorst van onze Perkins motor gelest met 722 liter dieselolie, gemiddeld 3,4 liters per uur.

Over de grond, dus met de voordelen of nadelen van stroom mee of tegen is geen rekening gehouden, hebben we 1762 zeemijlen afgelegd. In de tijd dat we mijlen maakten, hebben we 49 % alleen op de motor of motorsailend afgelegd. Dat betekent dat we 51 % van de reële vaartijd op windkracht hebben afgelegd.

Na bijna zes weken warm weer, moesten er een dag of vijf de handschoenen aan en de sjaal om, daarna keerden de temperaturen van 25 graden en meer terug. De laatste drie weken stonden in het teken van wind- en regenstaarten van Atlantische orkanen. Met alleen een losgelaten reguleerlijn van de kotterfok en afgebroken lazyjacks, was het een geslaagde zomer.

Dokkumer Nije Silen, 29-8-2014

Na een winderige week met regen en hagelstenen zijn we weer in de thuishaven. Onze Luitzen is afgelopen dinsdag met de auto naar Cuxhaven gekomen en nadat ze mij op een nachtje in een hotelletje hebben getrakteerd, zijn ze woensdagmorgenvroeg net na drieën vertrokken. Wind west 5. De golven zijn nog zo hoog dat ze Antje C danig afremmen en de  motor op hoger toerental dan normaal moet om toch enige vaart te maken.

Zelf rijd ik met de auto in de zon, lekker warm, door het polderlandschap naar Norddeich. Daar even wachten op een telefoontje vanaf zee of de mannen doorvaren naar Lauwersoog of dat ze er bij Norderney genoeg van hebben. Het wordt het Duitse eiland en dus parkeer ik de auto en neem de veerboot. Cees en Luitzen liggen er al. Het was een rottocht volgens de mannen. Ik wil het wel geloven, van al het lekkers dat was ingeslagen voor hun overtocht, hebben ze bijna niets gegeten. Gelukkig is het havenrestaurant open en halen we de schade in. Dan krijgt Luitzen mijn veerbootretourtje en ’t parkeerkaartje van de Kia. Voor elven kan ie weer thuis in Groningen zijn.

Na een boerennacht vertrekken we drie en een half uur voor hoogwater vanaf Norderney. Ondiepste stukje, direct naast Juist, is twee meter en zeilend met op het laatste stuk de motor toch nog bij om het wantij tegenover de Eemscentrale te halen, is het bij aflopend water ook daar een dikke twee meter diep. Binnendoor via de stad Groningen, ze verdienen een pluim voor de snelle brugbedieningen, is de planning om een paar dagen op ’t Lauwersmeer te aklamatiseren.

Dan komt er een telefoontje van Luitzen binnen. Zijn bemanning voor de wedstrijd “Kruis van Heeg” voor zaterdag, dat is morgen al, heeft afgezegd. Of heit zin heeft. Nou dat heeft ie. Het anker gaat direct op en vanmiddag om één uur zijn we na een dikke drie maanden terug in jachthaven Lunegat.

Koersbericht

22 aug : Cuxhaven
           westelijke wind rond 6 Bft met windstoten van 7 en 8
23 aug : Cuxhaven
           westelijke wind rond 6 Bft met windstoten van 7 en 8
24 aug : Cuxhaven
           westelijke wind rond 6 Bft met windstoten van 7 en 8
25 aug : 03.15 uur Cuxhaven - 15.15 uur Norderney
           vaarafstand : 65 mijl
    Kia : 09.45 uur Cuxhaven - 14.05 uur Norddeich
           rijafstand : 204 km, veerboot naar Norderney
26 aug : 09.30 uur Norderney - 17.00 uur Delfzijl
           vaarafstand : 36 mijl
27 aug : 10.30 uur Delfzijl - 17.40 uur Reitdiep
           vaarafstand : 25 mijl
28 aug : 09.35 uur Reitdiep - 13.35 uur Zoukamperril
           vaarafstand : 12 mijl
29 aug : 10.15 uur Zoukamperril - 11.35 uur Dokkumerdjip
           vaarafstand : 6 mijl
            12.40 uur Dokkumerdjip - 13.05 uur Dokkumer Nije Silen
           vaarafstand : 1 mijl

Cuxhaven, Duitsland, 21-8-2014

Het is vast weer. Windkracht 5/6 uit het westen en in de buien 7 tot 8 Beaufort. Dat alles verpakt in stortregens, afgewisseld met hagelsteentjes en zo nu en dan een knallende donderslag. Verbetering zit er ook de komende dagen noch niet in en dus wordt het weerbericht intensief bestudeerd om net die ene gunstige dag er steeds tussenuit te pikken.

Na een dag winkelen in Svendborg en ’s nachts ankeren in de luwte van Troense, kunnen we de volgende dag kiezen. Gaan we naar Søby op 't noordelijkste puntje van Ærø, dan moet er op de motor tegen de wind in gevaren worden, maar is de volgende dag de koers wel ruimer bezeild. Of gaan we naar Marstal, kunnen we bijna helemaal naar toe zeilen en is de afstand tot Kiel een stuk kleiner. Het wordt één nacht Marstal.

Al voor zevenen verlaten we de jachthaven. Er wordt ’s morgens wel wat hardere wind voorspeld, maar uit een betere richting dan ’s middags. Eén keer op zee staat er een dikke 7. Cees trekt er snel een tweede reef bij. Naast de boot zie ik touwwerk drijven. Met in het achterhoofd het schrikbeeld, touw in de schroef, trek ik de rommel aan boord. Waar komt dat nou vandaan? De lazyjacks zijn onder de tweede zaling afgebroken. Gelukkig, dat is geen groot probleem. De naam zegt het al, lazy of te wel iets voor luie mensen, daar kunnen we ook zonder.

In Holtenau nodigt het witte knipperlicht uit tot invaren van de sluis. Maar onze contante Euro’s zijn op. We moeten eerst in het stadje pinnen, die klote automaat voor het betalen van de passage van het Nord-Ostsee-Kanal wil van buitenlanders alleen maar cash aannemen. De sluisopening gaat onze neus voorbij en we gaan op zoek naar een bank met pinautomaat. Een paar uur later kunnen we alsnog door de sluis. Blijken er zo veel klachten geweest te zijn over die rot automaat dat er weer een mevrouw in een hokje zit waarbij je met creditkaart of als het moet, contant kunt betalen.

Door naar de Flemhuder See. Er zijn veel ankeraars. We liggen tussen de gele tonnetjes van de rand van het ankergebied. Als de wind draait liggen we op ramkoers met een van die tonnen, maar het is vast weer, de wind zit muurvast in de westelijke hoek. De volgende morgen worden we wakker van de regen en het gevloek van buurman catamaran. Om z’n anker zit een koperen kabel, die hij met het vlees-hakmes afkapt, maar bij het hoger ophalen van het anker blijkt er nog meer ijzerrommel om de vloeien te zitten. We kunnen het niet meer aanzien en aanhoren hoe zijn vrouw de schuld krijgt van alle ellende op de wereld en vertrekken naar het Gieselau Kanal.

Na twee stormachtige nachten met tsunami-golven veroorzaakt door de diepgaande schepen in het hoofdvaarwater, gaan we in de regen door naar Brunsbüttel. Weer twee dagen wachten. Van de vertrekkende boten, waarvan het geduld op is, komen er verschillende met de eerst volgende schutting terug van de Elbe. Er lopen golven van 2 tot 4 meter. In een depressie-gaatje, vandaag op motorkracht naar Cuxhaven. Het blijft vast weer, windkracht 5/6 uit het westen en in buien 7 tot 8 Beaufort, hier zijn we direct nog niet weg: “Wy sette ûs nei wenjen”

Koersbericht

15 aug : 09.55 uur Troense - 13.30 uur Marstal
           vaarafstand : 17 mijl
16 aug : 06.25 uur Marstal - 12.20 uur Holtenau
           vaarafstand : 34 mijl - Duitsland
            14.15 uur Holtenau - 16.50 uur Flemhuder See
           vaarafstand : 9 mijl
17 aug : 08.45 uur Flemhuder See - 13.25 uur Gieselau Kanal
           vaarafstand : 25 mijl
18 aug : Gieselau Kanal
           harde wind 5-6 Bft met windstoten 7-8 Bft
19 aug : 07.10 Gieselau Kanal - 11.10 uur Brunsbüttel
           vaarafstand : 21 mijl
20 aug : Brunsbüttel
           harde wind 5-6 Bft met windstoten 7-8 Bft
21 aug : 10.45 uur Brunsbüttel - 14.45 uur Cuxhaven
           vaarafstand : 18 mijl

Troense, Denemarken, 14-8-2014

Drie nachten liggen we op Agersø met stormwaarschuwingen, regen en donder. Maar als Windfinder voor de 13^de augustus een korte verbetering na 12 uur ’s middags voorspeld, laten we de 4^de nacht, die gratis is, op het eiland schieten en varen, één keer gereefd, de haven uit. Zodra het zeil omhoog is en het eerste stuk recht in de wind op gemoterd moet worden, krijgt de wind ons in de gaten. Hij gooit er direct een schepje bovenop tot 7 Beaufort. Snel een tweede reef er bij.

De golven slaan over het dek. Natuurlijk hadden we de luiken uit voorzorg al dicht gedaan, maar die twee boven op het kajuitdak zitten zo hoog dat het nog nooit nodig is geweest. Nu dus wel! Daar komen we te laat achter! Cees offert zich op om gewapend met emmer en dweil, zittend op de kajuitvloer, de wateroverlast te lijf te gaan.

In de luwte van Omø wordt de koers ruimer, komt de fok er bij en gaat de motor uit. Wat gaan we doen? Naar Omø? Hebben we geen zin in. Morgen zal het nog harder waaien, zitten we weer vast op een eiland. Oversteken en wat afvallen naar Nyborg? Nee, wordt de route op een latere dag alleen maar langer van. Boven Langeland langs en dan zuidwaarts maar. De wind krijgt spijt van zijn geplaag met de natte kajuit en laat ons de snelweg van De Grote Belt oversteken met een windje 5.

Voorbij de noordelijke gevarenton op het puntje van Langeland moet er gelaveerd worden. Koers pal zuid, maar we maken op het kompas slagen van 250 of 150 graden. De wind wil nu helemaal weer vriendjes met ons worden en trekt zich terug naar 4 Beaufort. Met nog twee andere schepen gaan we al zigzaggend richting Svendborg. Het wedstrijdje-varen neemt al onze aandacht in beslag. Dat pikt de wind niet. Hij bakt een dikke bui, spat wat met regenwater, laat het zo donker worden alsof het nacht is en draait de windrichting tot pal tegen. De laatste 5 mijl naar ankerplek Troense op de motor, één reef in het grootzeil en tegen de wind in. Alle luiken worden vergrendeld.

Koersbericht

08 aug : 09.55 uur Vordingborg - 14.00 uur Femø
           vaarafstand : 20 mijl
09 aug : Femø
           stormachtige wind met regen en donder
10 aug : 09.50 uur Femø - 12.30 uur Agersø
           vaarafstand : 19 mijl
11 aug : Agersø
           stormachtige wind met regen en donder
12 aug : Agersø
           stormachtige wind met regen en donder
13 aug : 12.20 uur Agersø - 20.00 uur Troense
           vaarafstand : 41 mijl
14 aug : 09.35 uur Troense - 10.25 uur Svendborg
           vaarafstand : 2 mijl
            15.40 uur Svendborg - 16.15 uur Troense
           vaarafstand : 2 mijl

Vordingborg, Denemarken, 7-8-2014

Onweer. Het was te verwachten na zo veel warme, tropische dagen. Bleef het steeds nog bij een dreigende bui, wat gerommel in de verte of een bliksemflits ver boven land, op onze ligplaats in het Falsterbo Kanal was het helemaal raak.

Gelukkig ben ik niet bang voor onweer. Vroeger wel. Thuis werden we ’s nachts uit bed gehaald of overdag binnen verzameld. Kregen allemaal onze jas aan en dan pakte mem de tas met daarin de belangrijke papieren, de verzekeringpolis en onze spaarbankboekjes. Was beppe er ook, dan kwamen er handdoeken voor de spiegels. Was de bui voorbij, dan zei beppe steevast: “As de mar him mar nimt!” We wisten nauwelijks wat ze bedoelde, maar de toon maakte dat we weer trillend op onze stoelen zaten.

Op Falsterbo Kanal “nimt de mar ‘m net”, even vertalen: het meer neemt ‘m niet, de bui blijft boven land hangen. Falsterbo is een landpunt met ten noorden het water richting Kopenhagen, ten westen de oversteek naar Køge op het Deense Sjælland, ten zuiden De Ostsee en aan de oostkant het kanaal dat dit kleine stukje land afsnijdt van het vasteland. De bui zit boven ons en kan geen kant op. Het licht kan uit, door het bliksemvuur is onze kajuit constant blauw verlicht. De donder is zo luid dat we elkaar nauwelijks verstaan. Het stormt en slagregens en hagelstenen komen door de kleine ventilatieopeningen van de dakluiken en ventilators naar binnen. Soms voelen we binnen in de boot de luchtdruk van de bliksemschichten.

We wagen ons niet buiten. Eerst staat de wind in de richting mee van’t kanaal waar we aan de kade liggen. Al hatseflatsend zetten we in de keukenkastjes de glazen en kopjes weer rechtop. Later draait de wind naar dwars en hangen we alleen maar scheef op onze stoelen. Na een uur is de bui uitgeraasd. Er zijn wat afdekkleden, spatzeiltjes en een enkele buiskap in de haven gesneuveld. Zelf blijven we schadevrij.

Koersbericht

01 aug : 08.40 uur Gislovs Läge - 11.20 uur Falsterbo Kanal
           vaarafstand : 13 mijl
02 aug : Falsterbo Kanal
           rustdag met harde wind
03 aug : Falsterbo Kanal
           rustdag met havenfeest
04 aug : Falsterbo Kanal
           slechte weersvoorspellingen
05 aug : 08.45 uur Falsterbo Kanal - 15.45 uur Klintholm
           vaarafstand : 36 mijl - Denemarken
06 aug : 09.55 uur Klintholm - 13.25 uur Hesnæs
           vaarafstand : 15 mijl
07 aug : 09.10 uur Hesnæs - 14.30 uur Vordingborg
           vaarafstand : 17 mijl

Gislovs Läge, Zweden, 31-7-2014

Voor vandaag werd er harde wind voorspeld. We zijn blijven liggen en maken er een rustdag van. Terwijl ik aan een middagdutje begin, gaat Cees de vuilwaterput schoonmaken. Bij het pakken van de puts laat ie het ankerbakdeksel dichtklappen. Om het water uit de rubberboot te laten lopen, ratelt ie de davidsliertjes in het rond en om te kijken of de vuilwaterpomp wel goed werkt, hoor ik lange tijd het gepiep van de pomp. Ik geef het op, al moet ik toegeven dat ie niet zoveel kabaal maakte als laatst onze buurman op de Ålandeilanden.

In Mariehamn liggen we op ’t eind van de steiger. Er komt een Fin naast ons liggen met vermoedelijk twee broers, de koppen komen uit dezelfde mal, aan boord. De jongste van de beide, hij is de leeftijd waarvan men zegt dat het leven begint al ruim gepasseerd, zit in de kuip. De marifoon aan en zicht op de binnenkomende veerboten. Als hij door krijgt dat we uit Nederland komen, wil ie weten of er bij ons ook zulke grote veerboten varen. Met ons antwoord van ja in Amsterdam en Rotterdam, maar niet in onze buurt, verliest ie direct zijn belangstelling weer.

Als we terugkomen van het dagje auto huren, zit ie nog op zijn stekje met de marifoon nog steeds op ’t havenkanaal, geluidssterkte: plezier voor de hele haven. Ik mopper, maar Cees vindt dat ik meer begrip moet hebben. “Net zoals de vogelspotter, daar heb ik ook mee geleerd te leven, maak jij nu kennis met de veel zeldzamere veerbootspotter.” Tijdens de koffie luisteren we mee. De meldingen: we zijn voor de haven, we zijn in de voorhaven, we draaien de boot, we zijn bij de kade, we zijn aan de kade en dan bij vertrek hetzelfde, maar in omgekeerde volgorde. Bij iedere boot hetzelfde.

’s Avonds overstemmen we het geluid met een voetbalwedstrijd op tv. Als we naar bed gaan, de volumeknop op hun marifoon heeft maar één stand, rekenen we er op dat onze veerbootfanaat ook spoedig slaperig wordt. Gelukkig varen er ’s nachts minder boten, maar als ik voor de zoveelste keer wakker wordt, stomp ik Cees aan en probeer hem zover te krijgen dat ie met de buren gaat praten. “Ik hoor niks. Ga slapen. Doe je oren maar onder de dekens” en hij snurkt verder.

Om zes uur komen er weer meer veerboten aan. Dan blijkt maar eens dat wij Friezen heel veel woorden gemeen hebben met de Zweedse taal. Alle scheldwoorden die van de steiger naar de buren geschreeuwd worden, kan ik verstaan. Ook de Fin begrijpt ze en een vredige stilte daalt neer. Cees krijgt een duw dat ie nu op moet houden met snurken en mij moet laten uitslapen. Vandaag gaat mijn inhaaldutje niet door. De vuilwaterpomp blijkt stuk te zijn en Cees heeft bij het vervangen van de membraam een derde en vierde handje nodig.

Koersbericht

25 juli : 08.00 uur Utklippan - 11.15 uur Karlskrona
          vaarafstand : 15 mijl
26 juli : 12.10 uur Karlskrona - 14.45 uur Arpö
          vaarafstand : 9 mijl
27 juli : 09.00 uur Arpö - 13.50 uur Hanö
          vaarafstand : 24 mijl
28 juli : 07.25 uur - Hanö - 14.15 uur Skillinge
          vaarafstand : 38 mijl
29 juli : 10.10 uur Skillinge - 15.05 uur Ystad
          vaarafstand : 22 mijl
30 juli : 08.20 uur Ystad - 12.55 uur Gislovs Läge
          vaarafstand : 25 mijl
31 juli : Gislovs Läge
          vuilwaterpomp repareren

Utklippan, Zweden, 24-7-2014

Afgelopen week werd er voor alle dagen noordoostenwind voorspeld met aan het einde van de week iets naar het oosten draaiend. Onze planning was om op Gotland ook een paar havens te bezoeken, maar op een zeilschip is de wind de baas en zoveel dagen gunstige wind om richting Zuid Zweden te zeilen, mag je niet voorbij laten gaan. Daarom schrijven we Gotland onder Finland op het lijstje: Things to do voor een volgende keer.

De beloofde wind is ook gekomen en varieert tussen de vier en zes Beaufort. Hij is net niet precies van achteren en daarom zeilen we laverend voor de wind, of de grote fok uitgeboomd, of krap windvangend achter het grootzeil. De zon is er alle dagen bij. Vanmorgen was het om tien uur al 30 graden in de kajuit.

Omdat de wind vandaag zwakker is, proberen we de gennaker. We hebben hem al een tijdje niet meer gebruikt en het kost Cees heel wat zweetdruppels om hem onder uit de bank, vanonder de zich daar verzamelde nuttige dingen die we misschien nog wel een keer kunnen gebruiken, aan dek te krijgen. Nauwelijks hebben we de goede koers te pakken, als de wind er helemaal de brui aangeeft en hangt er 180 m2 doek recht naar beneden. Met nog meer zweetdruppels wordt de hele handel terug door het luik in de voorpunt geduwd.

Op de motor, uitgeteld zittend onder een parasol, varen we het laatste stuk van de 30 mijl naar Utklippan. Nu liggen we op het vuurtoreneiland te wachten tot het wat koeler wordt. Ons bed is bedolven onder blauw en wit spinnakerdoek. Omdat de gennaker nu toch eventjes gelucht is, gaan we de bank ook maar direct schoonmaken en opruimen. Heeft al dat warme gehijs vandaag toch nog enig nut gehad.

Koersbericht

18 juli : 09.25 uur Lindholmen - 14.30 uur Spårö
          vaarafstand : 25 mijl
19 juli : 10.30 uur Spårö - 11.45 uur Västervik
          vaarafstand : 4 mijl
            15.40 uur Västervik - 16.45 uur Spårö
          vaarafstand : 5 mijl
20 juli : 09.45 uur Spårö - 16.55 uur Solbergäneset
          vaarafstand : 37 mijl
21 juli : Solbergäneset
          harde wind voorspellingen
22 juli : 08.40 uur Solbergäneset - 15.50 uur Kalmar
          vaarafstand : 38 mijl
23 juli : 10.10 uur Kalmar - 14.40 uur Grönhögen
          vaarafstand : 26 mijl
24 juli : 09.35 uur Grönhögen - 16.00 uur Utklippan
          vaarafstand : 30 mijl

Lindholmen, Zweden, 17-7-2014

De hele week hebben we ons verstopt in de scheren. Vanaf Utö zijn we zo’n 100 zeemijl tussen grote, kleine en piepkleine stenen eilandjes door gevaren. ’s Nachts lagen we voor anker of met hekanker en voor aan een steen vastgemaakt. Afgelopen vrijdag zijn er in Nynäshamn de broodnodige boodschappen ingeslagen. Bij Ringsön kwam de varende bakker voorbij en op Broken hingen de broodjes “s morgens om acht uur voor aan de preekstoel.

Zo midden in de natuur liggen en niet in de volle jachthavens, heeft onze voorkeur. Maar het betekent wel dat we geen internet hebben. Dus wordt de site niet bijgewerkt en kunnen we ook geen weerberichten online opvragen. Onze navtex doet zijn best, maar zijn ontvangst is in de scheren niet altijd optimaal. Op de Zweedse televisie bekijken we het "väder". Ten eerste verstaan we er geen woord van en ten tweede is hun prioriteit meer op het land gericht.

Vandaag hebben we kennis gemaakt met hun voorspelde zuidwestelijke landwind. Nu we weer afzakken langs de kust van Zweden, is onze koers hoofdzakelijk zuid. Kronkelt de route meer naar het vasteland, naar het zuidwesten dus, dan moesten we tegen de wind op de motor. Maar gaat de bocht de andere kant op, meer naar de zeekant, verwachten we dat de koers bezeild is. Alles gaat er op, grootzeil, grote fok en kleine fok. Even gaat het lekker en dan krijgen we zeewind. Laat die nu net zuidoost zijn. Moet alsnog de motor aan en kunnen we alles weer opruimen. Bij de volgende koerswijziging naar stuurboord gaat de hele handel weer omhoog. We hebben net de vaart te pakken: landwind! Kan de motor weer aan!

Zo hebben we ons een paar keer voor de gek laten houden. Op 't laatst waren we er zo flauw van, dat we hier in Lindholmen zijn gaan ankeren. Dat was niet de bedoeling. Op de heenweg zijn we hier ook al geweest. Het is een prachtige plek, daar niet van, maar er zijn nog zoveel andere, eenzame, mooie en tegen alle windrichtingen beschutte stekjes. Het wordt trouwens ook weer de hoogste tijd om een stadshaven op te zoeken. Alle lekkere dingen aan boord zijn op. Oké, melk, verse groenten en brood hebben we ook nodig.

Koersbericht

11 juli : 10.45 uur Utö - 13.50 uur Nynäshamn
          vaarafstand : 13 mijl
12 juli : 09.05 uur Nynäshamn - 14.05 uur Ringsön
          vaarafstand : 26 mijl
13 juli : Ringsön
          slechte weersvoorspellingen
14 juli : 09.10 uur Ringsön - 11.05 uur Broken
          vaarafstand : 8 mijl
15 juli : 09.00 uur Broken - 13.50 uur Skallö
          vaarafstand : 21 mijl
16 juli : 09.55 uur Skallö - 14.30 uur Borgholmen
          vaarafstand : 19 mijl
17 juli : 09.35 uur Borgholmen - 12.55 uur Lindholmen
          vaarafstand : 13 mijl

Utö, Zweden, 10-7-2014

Na een dag met een huurauto het hoofdeiland van de Ålandeilanden in Finland verkend te hebben, houden we route-overleg. Gaan we door naar Helsinki? De grote stad trekt ons beiden niet. Veel liever brengen we meer tijd in de scheren door. Maar er is een groot verschil tussen de scheren van Finland en die van Zweden. In Zweden geldt het allemansrecht. Dat betekent dat je overal mag ankeren, aan stenen vastmaken en aan land gaan, mits het vogelbroedgebied is, dan moet je 50 meter uit de kant blijven. In Finland zijn veel eilandjes privé eigendom, dus niet toegankelijk. Ankeren mag maar niet in het zicht van de zomerhuiseigenaren. Als dan de windvoorspelling ook nog eens gunstig zijn voor een westelijke koers, is de beslissing gauw gemaakt. We gaan terug naar de Zweedse Skärgärd, zoals ze hier zeggen. Finland bewaren we voor een volgende keer.

Het is intussen volop vakantietijd en als we in het door de Zweden zeer geliefde Krokholm aankomen liggen er al een stuk of tien boten. De ankerplekken en makkelijkst toegangbare stenen zijn al bezet. Op een hoek, tussen twee steilere stukken, vinden we een redelijke afstap met ook nog bomen om aan vast te maken. Het hekanker gaat overboord en Cees gaat voor op de punt met het trapje omlaag. Het kan allemaal net.

Luieren in de zon, boekje erbij en kijken hoe de één na de andere boot door het smalle toegangsgeultje de beschutte kom binnenkomt. Het aantal schepen is al meer dan verdubbeld, als er een boot naast ons wil afmeren. Het is een jong stel. De boot is van haar, zij heeft het roer, doet het hekanker, maakt alle touwen klaar en komt voorop kijken of de stenen onderwater niet te veel uitsteken. Hij krijgt een touw in z’n handen geduwd.

Vermoedelijk is ze verliefd op hem geworden om zijn goede karakter, het kan niet om zijn handigheid zijn. Hij springt, glijdt sierlijk bij de rots omlaag het water in en weet nog net hun preekstoel te pakken. Hij worstelt en komt toch nog weer boven, op de boot. Tweede poging. Wij hangen voor de zekerheid stootwillen uit en geven hem de tip dat als ie weer springt, hij ons touw, dat over de steen naar een boom loopt, moet grijpen voor houvast. Nu komt ie wel aan land en op aanwijzing van z’n vriendin legt ie de boot vast met goedgekeurde knopen. Buigend neemt ie het applaus van de hele rij medeliggers in ontvangst.

Zijn volgende opdracht is de barbecue. Zij neemt voor de zekerheid de fles wijn mee naar de wal. Dat roosteren zal geen problemen opleveren. Zeg je Zweden dan zeg je barbequen. Niet zo als bij ons, met meerdere soorten vlees. Nee gewoon een grote lap en dan kan het vuur weer uit. De makkelijke Zweed klapt dan, na afkoeling, het bbq-koffertje weer dicht en de efficiënte laat hem staan tot de volgende morgen en reinigt met een staalborsteltje.

We hebben het erg naar onze zin in de Zweedse scheren. Er is altijd wel iets te zien of te beleven en liggen we toevallig eens helemaal alleen, dan genieten we volop van de natuur. Alleen al die achterankerlijnen, de volgende morgen zat die van de buren een slag om de schacht van ons anker, en ’s avonds die barbequelucht.

Koersbericht

04 juli : Mariehamn
          huurauto : rijafstand : 230 km
05 juli : 08.20 uur Mariehamn - 14.55 uur Gisslingö
          vaarafstand : 36 mijl - Zweden
06 juli : 11.10 uur Gisslingö - 15.30 uur Blidö
          vaarafstand : 14 mijl
07 juli : 10.20 uur Blidö - 14.15 uur Krokholm
          vaarafstand : 15 mijl
08 juli : 09.35 uur Krokholm - 12.50 uur Lökholmen
          vaarafstand : 12 mijl
09 juli : 09.55 uur Lökholmen - 15.00 uur Gålö
          vaarafstand : 25 mijl
10 juli : 10.45 uur Gålö - 13.45 uur Utö
          vaarafstand: 12 mijl

Mariehamn, Finland, 3-7-2014

Mariehamn ligt op een één mijl brede strook land aan de zuidzijde van de grootste van de Åland eilanden. De stad neemt de hele breedte in beslag met aan beide zijden een jachthaven. De oostelijke jachthaven ligt veel beschutter en is dichter bij het winkelcentrum, maar je moet er een stuk voor omvaren. De westelijke, waar wij sinds gisteren liggen, ligt voorbij de kade van de grote veerboten en wordt door de meeste buitenlandse zeilers aangelopen. Op het havenkantoortje kopen we, de juiste etiquette in acht nemend, in plaats van de Finse de eigen gastenvlag van de Åland eilanden.

Vandaag werd er een winderige natte dag voorspeld, dat betekende blijven liggen en de fietsen op de steiger. In de oude houten winkels is het gezellig druk. Op het pleintje worden muziek-, drink- en televisietenten opgebouwd om dit weekend voetbal Brasil te vieren. De eetterrassen aan de haven zijn druk bezet. Wij fietsen door naar de museumhaven.

We zijn er helemaal alleen. De deur van het motormuseum staat wijd open. Langs de oude botenhuisjes naar het eind van de pier met het kapelletje. Muren van hout, dak van hout en de deur gaat open door een houten pin uit het oog te trekken. Binnenin ook alles van hout. Nog echte kerkbanken: een paar schragen met een plank er op. Maar het mooiste is de collectebus: een uit een boomstam gemaakt nestkastje. Buiten vallen een Visdiefvader en moeder ons aan, omdat hun jongen tussen de kerkbestrating zitten. De kleine houten bootjes die er liggen maken de sfeer compleet. Iemand heeft het begrip museum, oud en van hout goed in z’n oren geknoopt en heeft zijn “nieuwerwetse” buitenboordmotor in houtnerf-patroon geschilderd.

Verderop staan bij een rij wasbakken een groep vrouwen te werken. Nieuwsgierig wat voor vis ze aan het schoonmaken zijn, fietsen we er naar toe. Niks geen vis, leggen ze ons vrolijk en vriendelijk uit. In de eerste week van juli worden volgens traditie de vloerkleden gewassen. Vroeger gebeurde dat op de grote stenen langs het water, maar om watervervuiling te voorkomen heeft de overheid deze oplossing bedacht.

Op de wasbakken zijn houten vlonders geplaatst. Met de er bovengeplaatste kranen wordt zeewater aangevoerd. De vloerkleden moeten geschrobd worden met zeep van dennenappels en daarna goed gespoeld. Het afvalwater wordt opgevangen en gereinigd. Om het extra aantrekkelijk te maken het sopwerk hier te doen, staat er een gloednieuwe kruiwagen klaar om de kletsnatte en waterzware matten te vervoeren naar de meer dan één meter brede wringer en de geplaatste ophangrekken.

De voorjaarsschoonmaak dus, concluderen wij. O nee, lachen de vrouwen, dat is zo ouderwets, alleen de vloerkleden, maar dan wel in de eerste week van juli. We wensen hun veel zon toe bij het drogen en kijken nog eens naar de lucht. Staand op de trappers komen we net droog thuis. Het begint pittig te regen. Snel halen we even een bezem door de kajuit en nestelen ons lekker lui met een boek op de bank.

Koersbericht

27 juni : 10.00 uur Gunniksviken - 14.15 uur Fågelön
           vaarafstand : 31 mijl
28 juni : 10.35 uur Fågelön - 11.30 uur Stockholm-slussen
           vaarafstand : 7 mijl
            13.00 uur Stockholm-slussen - 13.50 uur Djurgården
           vaarafstand : 2 mijl
29 juni : Stockholm
           vaarwater afgesloten i.v.m. start Round Gotland Race
30 juni : 09.15 uur Stockholm - 15.30 uur Ångsö
           vaarafstand : 29 mijl
01 juli : 09.40 uur Ångsö - 11.00 uur Furusund
          vaarafstand : 8 mijl
           11.45 uur Furusund - 14.35 uur Arholma
          vaarafstand : 14 mijl
02 juli : 08.15 uur Arholma - 13.00 uur Mariehamn
          vaarafstand : 31 mijl - Finland
03 juli : Mariehamn
          fietsen

Gunniksviken, Zweden, 26-6-2014

Tegen een straffe koude noorden wind in, op de motor, naar Södertälje. Nacht aan een soort van boulevardsteiger zonder vastmaakmogelijkheden. Onze touwen gaan over de steiger om een plank en als de eerste de beste voorbijgangster met de blik op oneindig blijft haken met haar voet en ter plaatse een nieuwe gymnastiekoefening bedenkt, binden we de landvasten aan onze kant van de steiger extra vast met een kort touwtje, waarmee ze platter op de steiger komen te liggen.

Door de sluis, anderhalf uur wachten voor een brug, door het Södertälje Kanal en dan bij het electriciteitshok, die dag dat ze dat ding midden in het water plaatsten was de schoonheidscommissie op vakantie en was natuurbeheer op "werkreis" met het energiebedrijf, linksaf de Mälaren op met alle zeilen bij. Zwakke wind, maar de zon doet erg zijn best om ons de kou van de afgelopen dagen te laten vergeten. Nachtje ankeren en zeilend naar Mariefred met slot Gripsholm. In de middag zoeken we de beschutte natuurhaven Gunniksviken weer op en daar liggen we nu met hekanker en voor het steigertje naar "poepdoos" en vuilnisvat.

Helemaal klaar voor de afsluitende poule-wedstrijd van Duitsland. Er zit een klein kansje in dat ze er in de eerste ronde al uitvliegen! Onze schotel ziet het deze zomer niet zitten en digitenne gaf in Duitsland nog wel zenders door, maar hier in Zweden niets meer. In een opstandige bui stak Cees de digitenne-antenne rechtstreeks in de tv en liet hem zenders zoeken. Gevolg: we kijken voetballen met Zweeds commentaar en in de pauzes met vrouwelijke voetbaldeskundigen. Zweden doet zelf niet mee, maar ze zenden alles uit, desnoods 's nachts.

Om zes uur gaat de kijkkast aan, maar de Zweedse tv zendt de andere wedstrijd in deze poule rechtstreeks uit en laat de tussenstand van Duitsland, hier zeggen ze Tyskland, in een klein blokje rechtsonder zo nu en dan zien. We hebben geen hekel aan Duitsers. De afgelopen weken hebben we alleen maar aardige buren gehad, waaronder veel Duitsers. De boot die in Trosa vast kwam te zitten op de boeilijnen en die door Cees werd geholpen, was een Duitse en als dank kregen we een fles Duitse wijn.

Maar nu Tyskland toch weer eerste is geworden in hun groep, sluiten we ons aan bij de Zweedse mevrouw die op een nacht laat onze boot heeft aangevaren. Ze stond rotsvast voorop, het was koud en dan wil een alcoholische versnapering nog wel eens wat warmte brengen. Ze pikten geen boei op, hadden geen stootwillen uit en wilden hun boot in een plek van één meter breed wringen. Antje C bleef schadevrij, maar onze stootlijst liet wel een streepje op de hunne achter. Onze Duitse buurman weerde het geheel met veel harde woorden af. Daar kwamen onze krachttermen bij. Terwijl de Zweedse in de achteruit ging, riep ze ons toe: "Es sind immer die Deutsers!"

Koersbericht

20 juni : 10.00 uur Lindö fjärden - 14.50 uur Stendörren
           vaarafstand : 26 mijl
21 juni : 10.35 uur Stendörren - 11.25 uur Ringsön
           vaarafstand : 2 mijl
22 juni : 10.20 uur Ringsön - 13.40 uur Trosa
           vaarafstand : 16 mijl
23 juni : Trosa
           wind, regen, boodschappen en site bijwerken
24 juni : 10.15 uur Trosa - 15.10 uur Södertälje
           vaarafstand : 25 mijl
25 juni : 08.55 uur Södertälje - 09.45 uur Södertälje-brug
           vaarafstand : 1 mijl
            10.45 uur Södertälje-brug - 14.45 uur Gunnviksviken
           vaarafstand : 15 mijl
26 juni : 09.25 uur Gunnviksviken - 11.45 uur Mariefred
           vaarafstand : 8 mijl
            14.10 uur Mariefred - 15.40 uur Gunnviksviken
           vaarafstand : 7 mijl

Lindö fjärden, Zweden, 19-6-2014

De kapitein zijn leesbril is kapot. Boven het rechterglas is het dunne stangetje bij het neusstukje gebroken en daardoor valt er steeds één glas uit. Het is erg vervelend, want nu kan ie de kaart niet lezen en iedereen weet “In de scheren mag de navigatie niet verslappen!” Een citaat dat we twintig jaar terug, toen we ook in dit gebied zeilvakantie hielden, als lijfspreuk hadden. Het komt uit een boek van Foeke Roukema uit Delfzijl. Een andere tip uit ’t boek was het ophangen van de puts aan een rukkende landvast. Het extra gewicht maakt dat de bewegingen van het schip aangenamer worden. Onder stormachtige omstandigheden willen we dat nog wel eens gebruiken.

Maar zeilers zijn zelfredzaam, zeker hier in de scheren van Zweden, waar de dagen bestaan uit een stuk zeilen, ankerplek zoeken en genieten van het uitzicht en de rust. Vaak liggen we helemaal alleen, zelfs de route-zeilers hebben we al een paar dagen niet meer gezien of gehoord. Voor we het vergeten, even hun laatste moppen: Morgen wordt het 27 graden: ’s morgens 13 en ’s middags 14. Waarom is een zeilschip vrouwelijk? Er is heel veel dure verf nodig om ’t er mooi uit te laten zien.

Met een drupje secondenlijm zit het glas weer vast. Maar zelfs een klein drupje is al te veel, langzaam loopt de rest over het glas. Snel afvegen. Nu heeft de kapitein een lui-oog-bril. Met één oog kan ie wel weer de kaart lezen, maar van een boek krijgt ie hoofdpijn. In Västervik gaan we op zoek naar zo’n Hema-brilletje voor twee euro vijftig. Overal zonnebrillen maar nergens een standaard leesbrilletje. Tenslotte belanden we bij de opticien, die trekt een lade open en we zijn 149 Zweedse Kronen armer. (Voor omrekenen naar euro’s vermenigvuldigen met 0,11 of delen door 10 en verhogen met 10%) Het kost een paar Kronen, maar de navigatie vaart er wel bij.

Koersbericht

13 juni : Figeholm
           onweer, regen en wind
14 juni : Figeholm
           slechte weersvoorspellingen
15 juni : 09.35 uur Figeholm - 16.15 uur Spårö
           vaarafstand : 29 mijl
16 juni : 09.35 uur Spårö - 10.50 uur Västervik
           vaarafstand : 5 mijl
             15.30 uur Västervik - 16.40 uur Spårö
           vaarafstand : 5 mijl
17 juni : 10.30 uur Spårö - 15.00 uur Brännholmen
           vaarafstand : 26 mijl
18 juni : 10.00 uur Brännholmen - 15.00 uur Risö
           vaarafstand : 24 mijl
19 juni : 10.15 uur Risö - 12.20 uur Arkösund
           vaarafstand : 9 mijl
            14.50 uur Arkösund - 15.15 uur Lindö fjärden
           vaarafstand: 2 mijl

Figeholm, Zweden, 12-6-2014

Het waait stevig. We varen in de scheren noord van Oskarshamn met alleen de fok er op. Cees rolt de fok nog meer in en toch gaan we nog steeds met een gang van 7 mijl tussen de stenen door. Dit gaat te gortig. Weer reven. Er blijft een fokje van zakdoekformaat over, maar we blijven te hard gaan. Als de windmeter windstoten van meer dan 14 m/sec noteert is het tijd om een plekje in de luwte te zoeken. Bij Figeholm, in een baaitje met vakantiehuisjes rondom, gaat het anker er in.

Terwijl de één met de moederdag-puzzelboekjes bezig is en de ander even een knippertje doet, gaat het alarm af. Het anker krabt. Het is maar een klein stukje en het lijkt dat ie nu betere houvast heeft gekregen. De kok begint met de warme maaltijd en ondertussen komt op de Navtex het weerbericht voor de nacht binnen. Stormwaarschuwingen, onweer, regen en meer van dat alles waar we niet op zitten te wachten met een anker dat de neiging heeft om te krabben. Toch maar naar de kade van de jachthaven.

Vuur onder de aardappelen uit, motor aan en stroom op de ankerlier. Hij komt een eind naar boven, maar dan is het ho. De kapitein roept naar achteren: “Motor vooruit, motor in de achteruit!” We zitten vast en blijven vast zitten. Zit het anker achter een steen of hebben we die ene kabel gevonden die niet op de kaart staat? Het anker komt net niet ver genoeg omhoog om te kunnen zien wat hem in de greep houdt. Werkoverleg!

Anker zo ver mogelijk omhoog lieren. Dan met een rotvaart laten vallen, terwijl met de motor in de vooruit gang gemaakt wordt. Met een schietgebedje hopen dat ons onderwaterobject zo gauw niet door heeft wat er gebeurt en het nakijken heeft. Het lukt! De wandelaars op de kade kijken met verbazing naar de manier waarop die Hollanders varen en dan negeren ze ook nog de Zweedse methode van aanleggen met achter-afmeerboeien, maar gaan pontificaal langs de kade liggen. Wij zijn er gelukkig mee. Stevig vast aan de kade, boot mooi met kop op de wind en morgenvroeg broodjes van de warme bakker.

Koersbericht

06 juni : 08.05 uur Karlskrona - 14.35 uur Kristianopel
           vaarafstand : 34 mijl
07 juni : 08.40 uur Kristianopel - 13.10 uur Mörbylånga
           vaarafstand : 22 mijl
08 juni : 09.40 uur Mörbylånga - 11.45 uur Kalmar
           vaarafstand : 10 mijl
09 juni : 09.55 uur Kalmar - 14.00 uur Borgholm
           vaarafstand : 17 mijl
10 juni : Borgholm
           wachten op gunstige wind
11 juni : 08.20 uur Borgholm - 14.20 uur Solbergänaset
           vaarafstand : 23 mijl
12 juni : 09.00 uur Solbergänaset - 11.55 uur Figeholm
           vaarafstand : 14 mijl

Karlskrona, Zweden, 5-6-2014

Onze deur dreunt in zijn sponningen. Het is feest in Karlskrona, morgen is het de Nationale Zweedse Feestdag. Op verschillende plaatsen in de stad zijn podia opgebouwd. Ook op het eind van onze steiger staat zo’n tent met daarin een plaatjesdraaier. Hij denkt zeker dat bootjevaarders die zo vroeg in het seizoen al tijd hebben om te varen, allemaal wel gepensioneerd en op leeftijd moeten zijn en dat er dus grote kans bestaat dat ze ook een beetje doof zijn.

We genieten niet alleen van de muziek. Ook onze marine is met vier, met lichtjes versierde, schepen aanwezig. Er zijn nog meer oorlogsschepen uit andere landen hier in de buurt aanwezig. Zal wel zo'n oefening zijn die al lang van te voren gepland stond en toevallig samenkomt met het tonen van de aanwezigheid in de Oostzee. Alleen onze marine ligt afgemeerd aan de feestkade.

Het is even weer wennen, die drukte van de stad, na twee nachten ankeren in de scheren van de Hanø-bocht. We waren er helemaal alleen. De boten die we tot nu toe ontmoet hebben gaan of naar het Götekanaal of naar Helsinki. Ze volgen allemaal dezelfde route: Klintholm, Ystad, Simrishamn, Karlskrona, enz. Even is dat gezellig, maar als we steeds dezelfde mensen wilden zien, hadden we wel een groepsreis geboekt. Daarom hebben we een paar dagen de ankerstilte opgezocht. Morgen voegen we ons weer bij andere route-zeilers, met dezelfde bestemmingen, maar met nieuwe verhalen.

Koersbericht

30 mei : 07.35 uur Ystad - 13.20 uur Simrishamn
            vaarafstand : 29 mijl
31 mei : 09.10 uur Simrishamn - 14.20 uur Åhus
            vaarafstand : 26 mijl
01 juni : 10.10 uur Åhus - 13.45 uur Hanø
            vaarafstand : 19 mijl
02 juni : 11.20 uur Hanø - 14.05 uur Svanevik
            vaarafstand : 10 mijl
03 juni : 12.20 uur Svanevik - 14.00 uur Tärnö
            vaarafstand : 8 mijl
04 juni : 09.05 uur Tärnö - 14.05 uur Arpö
            vaarafstand : 25 mijl
05 juni : 10.10 uur Arpö - 12.20 uur Karlskrona
            vaarafstand : 9 mijl

Ystad, Zweden, 29-5-2014

Afgelopen zondag zijn we overgestoken van Klintholm naar Zweden. Op de motor, want de wind die voor later op de dag was voorspeld, heeft ons niet gevonden. Trouwens de afgelopen dagen wist ie wel waar we lagen want we hebben storm code 1 tot 2, in Zweden kennen ze ook nog code 3, gehad. Onderweg haalden we acht meeliggers in en twee grote tankers kruisden onze vaarweg. De twee weken ruim op tijd uit voor ons groepje. Veel weten we niet over deze schepen, onze AIS doet het nog steeds niet.

Dat is dan weer een voordeel van het Nord-Ostsee-Kanal. Vorige week heb ik wel commentaar op de sluizen gegeven, maar de verdere verzorging is prima. Zo heb je in Cuxhaven op die aanlegterminal naast de jachthaven iemand zitten die via de microfoon, dat is soms weer minder leuk als je aan de langssteiger ligt, aan de toeristen uitlegt wat voor schepen, met naam, afmetingen en thuisland, er over de Elbe varen. In Brunsbüttel loopt een gepensioneerd “jantje” rond in het overdekte uitzichtpunt bij de grote sluis, die wat over de passerende schepen vertelt. Aangevuld met zijn eigen al dan niet “sterke” vrachtvaart-verhalen.

Vlak bij de brug, die met de hangpont er onder, van Rendsburg staat een eetgelegenheid met daarvoor de Schiffsbegrüssungsanlage. Luitzen en ik kwamen daar vorige week met de Kia om op Antje C met Cees en z’n bemanning te wachten. Als we de deur binnenstappen komt ons de marsmuziek, op geluidsterkte bejaardenbus die net voor ons is leeggerold, al tegemoet. Dat schrikt af. Dan alleen maar een kop koffie.

Er komt een “Traumschiff” voorbij. Mensen staan op de kant naar het cruiseschip te wuiven. De Duitse vlag op ons terras wordt als groet “gedippt”. Onze omroeper geeft de afmetingen en het aantal passagiers door en draait een nieuw muziekje. Dat lijkt het Franse volkslied wel. Terug naar de mars voor doven en slechthorenden. Een oranje vrachtschip. Ja ’t is een Nederlander. Voor we het door hebben klinkt het Wilhelmus. We krijgen de neiging om op te staan, maar wel om hard weg te rennen.

In de menukaart lezen we dat onze diskjockey de keuze heeft uit 220 Nationalhymnen, waaronder ook die van het Vaticaan voor als de paus langs komt. We overleggen net of we hier blijven eten en straks voor onze Antje C een verzoeknummer, nieuwsgierig of ie ’t heeft, zullen aanvragen, als de vlag buiten wordt opgeruimd en onze radioman zijn programma afsluit. Het is zes uur, zijn vrouw wacht met het avondeten. Toen ook de oudjes hun reisbus opzochten, heeft de kok voor ons gekookt. Het was lekker.

Koersbericht

23 mei : 07.15 uur Skælskør Fjord - 17.00 uur Hårbølle Havn
            vaarafstand : 51 mijl
24 mei : 09.30 uur Hårbølle Havn - 13.20 uur Klintholm
            vaarafstand : 20 mijl
25 mei : 08.30 uur Klintholm - 17.35 uur Ystad
            vaarafstand : 61,5 mijl - Zweden
26 mei : Ystad
            rustdag
27 mei : Ystad
            harde wind : NO 6-7
28 mei : Ystad
            harde wind : NO 5-6
29 mei : Ystad
            wachten op gunstige wind

Skælskør, Denemarken, 22-5-2014

De sluizen van Brunsbüttel maakten er ook deze keer weer een potje van. Na anderhalf uur wachten en rondjes draaien op de Elbe gingen de rode lichten eindelijk uit en het witte knipperlicht aan. Toen lagen er intussen wel 16 jachten en 1 kogge te dringen voor een sluisopening. Eerst moest er nog een coaster naar binnen en dan mag het andere “bedrijfsvaartuig” de kogge naar binnen. De rest volgt. Twee van de laatste schepen grijpen mis op de lage, drijvende aanlegsteigers en komen al dwars liggend in aanraking met coaster en sluismuren.

Bij Holtenau gaat het sneller. We kunnen direct naar binnen varen. Vanaf boven commandeert een microfoonstem ons naar de stuurboordzijde. Nieuwe drijvende steigers, maar geen bolders erop, nee weer ringen. Volgens Cees leg je een stier vast aan een ring en een boot aan kikker of bolder. De ringen zitten ook nog in een hoekje op het verlaagde gedeelte, zodat de kans groot is dat je landvast straks bij het uitvaren niet door wil trekken. Enfin, ik moet dus van de boot af om ergens houvast voor onze landvasten te vinden.

Voorzichtig, met in gedachten het jongetje dat jaren terug op een voorligger in de sluis van boord sprong, uitgleed op ’t houten rooster en in het grote gat van de uitsparing voor de geleidekettingen verdween. Gelukkig kwam ie weer bij de kop van hun boot boven water. Of die keer toen Cees een motorboot, voor een jachtwerf, wegbracht naar de Oostzee en één van zijn bemanningsleden van boord sprong, uitgleed en met een dubbeldikke knie de verdere reis tot bankzitter werd gepromoveerd.

Het sluisgeld betalen is intussen ook veranderd. Niet meer alle trappen op om boven in ’t sluisgebouw je verplichte bijdrage te betalen, nee er is een automaat geplaatst. Handig, dat electronische betalen, maar een visakaart accepteert ie niet. Ik denk dat deze sluiswachters nooit door hun eigen sluizen varen, anders hadden ze al lang wat aan de wachttijden gedaan, waren de drijvende steigers aanlegvriendelijker en accepteerde de betaalautomaat alle gangbare kaarten. De Duitse Gründlichkeit geldt niet voor de sluiswachters en beheerders van het Nord-Ostsee-Kanaal, of ze moeten met Gründlichkeit bedoelen het stug doorzetten van manieren vinden om het de toeristische vaarder in het kanaal bij het gebruik van de sluizen zo lastig mogelijk te maken.

Koersbericht

15 mei : 15.30 uur Dokkumer Nije Silen - 16.45 uur Lauwersoog
            vaarafstand : 8 mijl
16 mei : 05.10 uur Lauwersoog - 12.50 uur Norderney
            vaarafstand : 66 mijl - Duitsland
17 mei : 06.45 uur Norderney - 15.30 uur Cuxhaven
            vaarafstand : 75 mijl
     Kia : 10.00 uur Groningen - 17.45 Cuxhaven
             rijafstand : 307 km
18 mei : 11.50 uur Cuxhaven - 21.40 uur Rendsburg
            vaarafstand : 63 mijl
     Kia : 11.50 uur Cuxhaven - 18.00 uur Rendsburg
             rijafstand : 147 km
19 mei : 13.50 uur Rendsburg - 16.00 uur Flemhuder See
            vaarafstand : 17 mijl
20 mei : 08.10 uur Flemhuder See - 19.25 uur Thurø Bund
            vaarafstand : 66 mijl - Denemarken
21 mei : 09.50 uur Thurø Bund - 15.50 uur Skælskør Fjord
            vaarafstand : 37 mijl
22 mei : Skælskør Fjord
            wachten op gunstige wind

Lauwersoog, 15-5-2014

De trossen zijn los, we zijn onderweg. Vandaag zijn we naar Lauwersoog gevaren. De sluis, die twee dagen wegens werkzaamheden beperkte openingstijden had, gaf ons direct groen, zodat we net na vieren al in de buitenhaven konden afmeren.

Vanavond komen de zonen aan boord en kunnen ze morgenvroeg rond vijf uur vertrekken, richting Norderney, misschien Helgoland of toch direct door naar Cuxhaven.

Dokkumer Nije Silen, 22-4-2014

Het paasweekend hebben we met Flipper op een camping bij Diever gestaan. De kinderen zijn langsgekomen om bij te praten en paaseieren te eten. Gerke is blijven logeren. Dat betekende zweten op de fiets over natte, glibberige bospaden en eten kiezen dat met een P begint. Vandaag waren we om 12 uur terug in de jachthaven.

De komende weken moeten Flipper en Kia gesopt worden en Antje C uit de winterkleren gehaald. De wal op, schoonspuiten, beetje antifouling bijwerken, poetsen en wat kleine klusjes. Een voorraad eten aan boord brengen, zodat we straks onderweg niet zoveel hoeven sjouwen en de kaarten bestuderen van de oostkust van Zweden en omgeving.

Het vader en zonen-weekend staat, ijs en weder dienende, gepland voor 16 mei.

Jardeau, Frankrijk, 16-4-2014

Eerst zien dan geloven. Met dit motto rijden we naar de Spaanse provincie Extremadura, volgens folders en reisverhalen, Het Walhalla voor de vogelspotter. Onderweg, in de rijdende auto zweeft een Vale Gier voor ons autoraam met fotolens voorbij. Dom geluk. Op de camping in Cáceres zit ik verstopt achter een wc-gebouw de Blauwe Ekster te zoeken, als er twee verschillende soorten arenden overvliegen. Zit me net af te vragen wat de andere kampeerders denken van dit kiekeboe-gedrag, als Cees roept en wenkt, de Blauwe Ekster eet naast onze caravan ons laatste stuk stokbrood op.

In het National Park Monfragüe kruist het informatiecentrum twee rotsen aan, waar de vogels zitten. Ja, dat zullen ze hier achter de balie weten? Vale Gieren volop, twee soorten zwaluwen en dat blauwe daar, een lijster. Zwarte Ooievaars komen aanzweven. We komen ogen en oren te kort. Bij de volgende rots broedt een Oehoe en een Otter zwemt de Taag over. Een Slangenarend vecht met een Raaf om een prooi. De volgende dag precies hetzelfde. Nauwelijks bekomen van een Koekoek op een paar meter afstand, zitten er 5 Bijeneters op de stroomdraad. Nog napratend over de behendigheid waarmee ze een bij uit de lucht snappen, vangt er een Roodkopklauwier een dik insect naast de auto. De Spaanse Mus is wat te zenuwachtig om mooi te poseren, maar de gieren storten zich massaal op een kadaver midden in de weilanden en mogen in rangorde eten. De Monniksgier draait een rondje boven onze hoofden.

De Purperkoet weet waarschijnlijk dat we net een Ooievaar van haar nest op de vogelkijkhut hebben verjaagd, want hij doet zijn best om tussen het riet verstopt te blijven. Door de verrekijker zie ik zo veel Purperreigers, dat het een hele gewone veel voorkomende vogel wordt. De Klapekster blijkt pas terug op de camping, na studie in de boeken, een Iberische te zijn. De Hop laat zijn beste kant zien en de Kalanderleeuwerik komt even achter het weilandgaas vandaan. Zo gaat het maar door. We hebben vermoedelijk nog andere nieuwe soorten helemaal niet opgemerkt, omdat we nog niet uitgepraat waren over de vorige bijzondere soort.

Na drie dagen en meer dan 1000 foto's, rijden we door naar Frankrijk, naar het volgende Heiligdom. In Lourdes verscheen De Heilige Maagd Maria in 1858 in een grot 18x en alleen Bernadette Soubirous, een arm herderinnetje heeft met haar gesproken. Het water uit de bron heeft, volgens horen en zeggen, een heilzame werking. Met 6 miljoen bezoekers per jaar is het in ieder geval een toeristische trekpleister. Baden in de bron laten we over aan de echte gelovigen en ernstig zieken, maar voor de zekerheid vul ik wel voor ons beiden een flesje met het wonderwater. Daarna wandelen we naar het meer van Lourdes. Er vanuit gaand dat dit hetzelfde water is als uit de geneeskrachtige bron, gaan de schoenen uit. Dat Extremadura een Walhalla is, hebben we zelf ondervonden, misschien komen de verhalen over Lourdes dan ook wel uit.

Monfraguë, Spanje, 9-4-2014

Onze rolverdeling is dat Cees chauffeurt, ik de kaart lees en TomTom de campings opzoekt. Natuurlijk blijven we Tommetje kritisch volgen, want hij weet niet dat we met Kia en Flipper liever geen hellingpercentage boven de 10% nemen, dat Flipper 2,30 meter breed is en met éénrichtingverkeer springt ie ietsje te losjes om. Zo zijn we, afgeleid door het mooie uitzicht op zee, vanaf een hoge kustweg, niet alert genoeg bij het binnenrijden van Foz do Arelho. We draaien een nauwe straat in, komen er krasvrij doorheen, maar alle andere weggetjes lijken smaller dan die waar we net uitkomen. Flipper loskoppelen en met de hand draaien, op de boot is dat altijd de oplossing als je vast loopt: terug zoals je gekomen bent, is hier geen optie. Op hellend terrein is Flipper dan niet in de hand te houden. Ik trek mijn wandelschoenen aan en na meerdere looprondjes authentieke en op- en aflopende straatjes, dirigeer ik Cees als een vliegtuigbegeleider terug naar de rondweg. Het zweet op mijn voorhoofd is niet alleen van het lopen.

Het weer in Portugal knapt langzaam op, maar de vochtigheidsgraad blijft boven de 80 %. Alles in de caravan voelt klam aan. We besluiten onze kustroute op een volgende keer net boven Lisboa, zonder tolabonnement komen we daar toch niet boetevrij langs, weer op te pakken en nu het warmere binnenland van Spanje op te zoeken. Op de kaart zoek ik een mooie route langs de Taag uit. Dan blijkt weer eens wat voor platte land-denkers we zijn. De rivier stroomt door een kloof en mijn mooie route is bergbeklimmen op ’t hoogste niveau. Na twee bergen is mijn chauffeur er helemaal flauw van. “Bij de eerste de beste afslag nemen we de tolweg!”

We negeren vier borden met toltarieven en komen via een tweebaansweg bij de grens. Voor ons ligt een prachtige weg. Dikke bomen aan beide kanten, maar nog smaller als die in Veenklooster. We pakken het midden tot er om de bocht een grote vrachtauto verschijnt. Achteruit is voor beiden onmogelijk. Cees manoeuvreert Flipper voorbij een boom, niet te dicht bij de 50 cm diepe greppel, laat een boom staan bij de dissel en schuift Kia zoveel mogelijk om die boom heen. De vrachtauto kruipt voorbij. Het krassende en schavende geluid komt van de andere kant van de oplegger. Wij blijven schadevrij, maar zijn nog een poosje bezig met tikje vooruit, tikje achteruit, om onze combinatie weer boom- en greppelvrij op de weg te krijgen.

Op een tip van andere vogelspotters gaan we naar een landweg bij het plaatsje Belén. Ze zeggen er wel bij dat de straatjes in het dorpje zelf erg smal zijn. Nou, daar draaien wij onze hand niet voor om, wij zijn wat gewend en nu zijn we alleen met Kia dan zijn we niet zo breed. Op de t-splitsing zegt Cees links, ik denk rechts en ja ik heb de kaart. Het wordt rechts, al wil ik er wel bij zeggen dat de kaart niet erg gedetailleerd is. Gelukkig kunnen de autospiegels naar binnen geklapt worden. Graag hadden we jullie een foto laten zien van onze reis door de achterafstraatjes van Belén, maar de deuren kunnen niet vergenoeg open om uit te stappen. Als de 12 km lange landweg daarna ook nog van zand blijkt te zijn met gaten, vol water, tot halverwege de knie, is het geduld van mijn bestuurder op. Ik krijg de opdracht om voortaan op de kaart alle witte, dat zijn de binnenwegen, en zwarte, de zandpaden, over te slaan. Alleen de rode en dubbele rode met wit of geel gestreept middenstuk mogen nog. Bij hoge uitzondering en na uitgebreid overleg met de bestuurder mag mondjesmaat ook een gele.

Vagueira, Portugal, 2-4-2014

Schreven we een paar weken geleden nog, warmer hoeft niet, nu schreeuwen we: “Nattter hoeft niet!” De hele week heeft het geregend. Nee, niet overdrijven, de eerste drie dagen heeft het alleen ’s avonds, ’s nachts en ’s morgens geregend. De laatste vier dagen zijn we getrakteerd op harde wind en stortbuien. Gisteren hebben we een winterslaap-dag gehouden. Vandaag pakten we zelfs de dikke buien rond een wind/waterhoos mee. De grond is zo verzadigd met water dat het zaak is om Kia steeds op een verharde ondergrond te houden, anders is Flipper niet meer uit de prut te trekken. Al dat gepraat van in Portugal is het altijd mooi weer? Niks van waar.

Nu we met het eerste vooroordeel hebben afgerekend, direct ook maar het tweede: Portugal is goedkoop. Ja, uit eten, vlees en brood, dat is goedkoop. Een broodje, bij ons rond de 35 cent is hier 16 tot 19 cent. Voor 600 gram carbonade gaven we 2,39 Euro. Groente is ’t zelfde of duurder. De diesel is wel iets goedkoper dan in Nederland, maar weer duurder dan in Spanje. Onze algemene indruk is dat Spanje goedkoper is dan Portugal.

En dan nog de wegen, die zouden erg slecht zijn. Dat klopt voor binnenwegen die niet op de kaart staan en in de dorpjes. Wij noemen dat authentieke bestrating, een soort kleine vierkante blokjes bazalt, of het is gewoon onverhard. De hoofdwegen en tolwegen zijn prima. Alleen het tol betalen, dat is slecht geregeld. Ze hebben hier een electronisch systeem. Daarvoor heeft de Portugees een kastje in zijn auto, maar voor de toerist die iets langer blijft dan een paar dagen wordt het nummerbord gekoppeld aan je Visa-rekening en wordt de tol automatisch afgeschreven. Rijd je zonder deze voorziening, dan komt de bekeuring vanzelf bij je thuis in Nederland.

Volgens de ANWB zijn er vier grensposten waar je je kunt laten registreren. Voor ons is dat via de N13 bij Vila Nova de Cerveira. Oké. Op de grens geen post, hokje of uniform te bekennen. Logisch, Europese Unie, vrije grenzen. Door naar de dichtst bijzijnde huizen. Niets te zien. Rondjes authentieke bestrating leveren niets op, dan maar bij een benzinepomp vragen. De cassiere spreekt net zo goed Engels als wij Portugees. We geven het op. Net buiten de stad een bord met buitenlanders afslaan. Hebbes. Mooi overdekt, twee rijbanen, geen mens te zien, maar ook geen automaten. Ja, kabels die uit de grond steken en grondplaten met bouten, die aangeven waar de automaten gestaan zouden kunnen hebben.

Door naar de camping. Vragen waar we “Easytoll” kunnen krijgen. Hadden we maar Portugese woordenboeken. Hier denken ze dat we willen tanken. De volgende camping legt ons uit dat we bij een kiosk moeten zijn met een rood vlagje waar Payshop op staat en anders weet elk postkantoor precies hoe het zit. We vinden het rode vlagje in het centrum van Viana do Castelo. Fout parkeren op een los- en laadplek, maar vooruit snel even. Een alleraardigste mevrouw legt uit dat ze in haar tijdschriftenwinkel geen automaat heeft, maar dat het postkantoor ons graag verder helpt.

Snelwandelend verderop. Nummertje-apparaat met loket-keuzemenu. We kiezen voor ’t loket met een woord dat lijkt op financieën. Ja, de meneer weet wat tol is, maar hoe je dat als buitenlander regelt? De vier loketten gaan in conclaaf. Uitkomst: Doorrijden naar de snelweg, zo’n 30 km verderop en daar kopen. Onze auto staat er nog. TomTom krijgt opdracht om, tolwegen  vermijdend, naar de Autostrada te navigeren. Via een prachtige vierbaansweg, het is verdacht stil op deze weg, komen we op de opgegeven kruising. Geen tolhokjes, geen automaat. Bij het verlaten van de weg krijgen we pas door dat we het laatste halfuur onze eerste tolboete hebben verdiend.

De Portugezen zijn heel erg vriendelijk. Zoek je een parkeerplaatsje? Er is altijd wel iemand die je aanwijzingen geeft. Verder zijn het echte bikkels. Dit is al de derde camping waar geen warm water uit de douche komt. Het landschap is prachtig. Langs de kust vlak tot heuvelig en meer landinwaarts hogere bergen. Ook zien we zo langzamerhand wat meer vogels verschijnen. Zolang we tolwegen kunnen vermijden, voldoet Portugal ons prima. Nu het weer nog.